Titel
Korte inleiding
Overlijden
In dit hoofdstuk wordt ingegaan op het einde van de arbeidsovereenkomst dat samenhangt met het overlijden van de medewerker of werkgever.
Overlijden werknemer
Einde contract van rechtswege
Zodra de medewerker komt te overlijden eindigt de arbeidsovereenkomst van rechtswege. Het arbeidscontract eindigt zonder opzegging, zodat de werkgever het contract niet hoeft op te zeggen (geen ontslag). Dit geldt zowel voor de overeenkomst voor bepaalde als voor onbepaalde tijd. Overlijden is als het ware een ontbindende voorwaarde, die volgens de wet een einde aan de arbeidsovereenkomst maakt.
De rechtsopvolgers kunnen bepaalde rechten te gelden maken
Recht op overlijdensuitkering (doorbetalen loon)
Nabestaanden hebben recht op een overlijdensuitkering, dat doorgaans naar de giro- of bankrekening van de overleden medewerker wordt overgemaakt (art 7:674 BW). Deze uitkering komt ten goede aan de echtgenoot / partner waarmee de werknemer samenleefde. Is die partner er niet (meer) dan gaat de uitkering naar minderjarige kinderen en bij gebreke daarvan gaat de uitkering naar degene met wie de medewerker in gezinsverband leefde en in wiens onderhoud de medewerker voorzag. De werkgever hoeft dus geen uitkering te betalen aan bijvoorbeeld familieleden van een alleenstaande overleden medewerker zonder minderjarige kinderen.
Bij de uitkering gaat het om een bedrag gelijk aan het loon over een maand (tot aan de dag dat de medewerker overleed wordt het loon betaald, daarnaast wordt er een uitkering van een maand betaald). Over deze uitkering moet de werkgever bovendien vakantiebijslag betalen.
Een uitkering vanwege het overlijden van de medewerker is voor de loonbelasting vrijgesteld, tenminste als dat bedrag niet hoger is dan drie maanden loon. Het gaat hier maximaal om het, in het arbeidscontract overeengekomen, maandloon, vermenigvuldigt met drie, alleen nog verhoogd met vakantietoeslag. Is de overlijdensuitkering hoger dan dit bedrag, dan is het meerdere belast op grond van de tabel bijzondere beloningen (4.5.3.1.C.).
Heeft de werkgever zijn risico tot doorbetalen van loon bij overlijden verzekerd, dan is deze kapitaalsuitkering eveneens vrijgesteld tot het maximum van drie maanden loon. De premie voor deze verzekering tot dit maximum wordt niet bij het loon meegeteld, waardoor het niet wordt belast. Is de overlijdensuitkering hoger dan dit vrijgestelde bedrag, dan wordt de premie wel tot het loon gerekend.
In een cao kan een andere regeling voor overlijdensuitkering zijn overeengekomen die mogelijk meer rechten geeft aan rechtsopvolgers.
Deze overlijdensuitkering wordt uitbetaald met het loon waarop de medewerker recht heeft tot aan zijn overlijden. Ook de vakantierechten van de medewerker worden berekend tot en met de dag van overlijden en vervolgens in geld uitgekeerd.
Aansprakelijkheid werkgever voor overlijden werknemer
Een werkgever die onvoldoende maatregelen heeft genomen om zijn personeel te beschermen, kan aansprakelijk gesteld worden als een medewerker verongelukt of door een beroepsziekte komt te overlijden. Gezinsleden van de overleden medewerker kunnen een schadevergoeding vorderen, doordat zij met minder inkomsten verder moeten. Zij vorderen dan het gemis aan levensonderhoud. Op aansprakelijkheid van de werkgever gaat hoofdstuk 2.7.1. nader in (2.7.1.).
Verplichtingen van derden tegenover de werkgever
Derden die het bezit hebben van goederen die de medewerker onder zich had, maar die het eigendom zijn van de werkgever, zijn gehouden om deze terug te geven aan de werkgever. Denk hierbij aan een auto, fiets, computer, werkkleding, gereedschap en dergelijke die aan de werkgever toebehoren.
Recht op een uitkering
De nabestaanden (erfgenamen)hebben mogelijk recht op een uitkering en mogelijk ook op een overlijdenspensioen, waarover zij informatie kunnen inwinnen bij de uitvoeringsinstelling en de pensioenuitvoerder. Ze komen eventueel in aanmerking voor het pensioen dat de medewerker aan het opbouwen was voor na zijn pensioengerechtigde leeftijd (bijv. 65 jaar). De voorwaarden waaronder deze pensioenen uitgekeerd worden zijn doorgaans geregeld in het pensioenreglement. Dit kan er op neer komen dat de partner direct recht op pensioen krijgt en dat de pensioenopbouw wordt aangevuld met de jaren vanaf overlijden tot aan het de pensioengerechtigde leeftijd van de medewerker.
Overlijden werkgever
Komt de werkgever te overlijden dan blijft de arbeidsovereenkomst doorgaans bestaan (art 7:675 BW). Partijen kunnen echter anders overeenkomen, door dan het einde van de arbeidsovereenkomst te bedingen. Dit kan ook uit de omstandigheden voortvloeien. Dit zal van belang zijn of het geval kunnen zijn, wanneer de werkgever een zelfstandige gediplomeerde beroepsbeoefenaar is met een één assistent of een paar assistenten. Drijft de werkgever samen met een ander of anderen een vennootschap of maatschap, dan wordt er verwezen naar hoofdstuk 1.8. (1.8.).
De erfgenamen kunnen redenen hebben om een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd op te zeggen, waarbij zij in beginsel een vergunning van het UWV Werkbedrijf nodig hebben (3.4.3.). Dat geldt ook voor een arbeidscontract voor bepaalde tijd die in deze omstandigheden ook voortijdig opgezegd mag worden, ook al is de mogelijkheid tot tussentijdse opzegging niet overeengekomen (3.4.4.) (art 7:675 BW).
Verder zoeken
Deze pagina is onderdeel van hoofdstuk 3 over het einde van een dienstverband. U vindt hierin informatie over:
3.1. Einde met wederzijds goedvinden en de vaststellingsovereenkomst
3.2. Einde arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd van rechtswege
3.3. Ontbinding dienstverband door kantonrechter
3.7. Werkloosheid en WW-uitkering
3.8. Sociaalplan en outplacement
Zoekt u een ander onderwerp, zie dan onze trefwoorden of inhoudsopgave.
